سایه گیلان: تحلیلگران می گویند که پس از استفاده گارد ساحلی چین از ماشین آب پاش علیه کشتی های فیلیپینی، اختلاف ارضی بین چین و فیلیپین همسو با ایالات متحده در معرض خطر بالایی برای تبدیل شدن به درگیری بین دو ابرقدرت قرار گرفته است.
به گزارش فرارو به نقل از گاردین؛ نگرانی جهانی در مورد فعالیت‌های دریایی چین با گسترش و مدرنیزاسیون ارتش آن کشور افزایش می‌یابد. چین در مورد ادعاهایش درباره حاکمیت بر دریای چین جنوبی و تایوان پیش روی کرده است. مانورهای مشترک چین با روسیه نیز که طی آن یک ناوگان در اواخر هفته جاری در نزدیکی آلاسکا حرکت کرد نگرانی در مورد هماهنگی نظامی بین پکن و مسکو را افزایش داده است.
گارد ساحلی چین روز شنبه به نیروها و تجهیزات تدارکاتی گارد ساحلی فیلیپین در جزایر اسپراتلی که پکن ادعای حاکمیت بر آن را دارد با استفاده از ماشین آب پاش یورش برد. گارد ساحلی چین هم چنین در نوامبر ۲۰۲۱ میلادی اقدام مشابهی راعلیه خدمه تدارکاتی فیلیپین انجام داده بود. گارد ساحلی فیلیپین نیروهای چینی را به رفتار غیر قانونی و مانورهای خطرناک متهم کرده است و دولت آن کشور سفیر چین را برای اعلام اعتراض دیپلماتیک احضار کرده است. وزارت خارجه آن کشور اعلام کرد که در جریان این حادثه قادر به تماس با همتایان پکنی نبوده است.
ایالات متحده، اتحادیه اروپا، فرانسه، ژاپن و استرالیا از جمله کشورهایی بودند که از فیلیپین حمایت کردند و نسبت به اقدامات چین ابراز نگرانی کرده اند. واشنگتن هم چنین بر تعهد خود تحت یک معاهده دفاعی متقابل برای دفاع از فیلیپین در صورتی که کشتی‌ها و نیروهای عمومی آن کشور مورد حمله مسلحانه قرار گیرند تاکید کرده است.
“بلیک هرزینگر” محقق مرکز مطالعات ایالات متحده در دانشگاه سیدنی می گوید:”ظرفیت بالقوه بالای افزایش تنش در مورد فیلیپین در دریای چین جنوبی وجود دارد. رفتارهای مخاطره آمیز پکن در منطقه از این ظرفیت بالقوه برخوردار است که دو قدرت را به درگیری بکشاند حتی بدون این که چنین قصدی وجود داشته باشد”.
“جی تاریلا” سخنگوی گارد ساحلی فیلیپین عکس هایی را منتشر کرد که نشان می دهند شبه نظامیان دریایی چین به رهگیری ماموریت تدارکاتی فیلیپین پرداخته اند.
“آلسیو پاتالانو” استاد جنگ و استراتژی در شرق آسیا در کینگز کالج لندن می گوید ایالات متحده این پیام را به پکن ارسال کرده که فعالیت در مناطق مورد مناقشه را تحت پوشش معاهده قلمداد می کند. او می افزاید:”اگر چنین موارد تشدید تنشی ادامه یابد گفتگوی جدی با ایالات متحده و فیلیپین در مورد چگونگی همکاری صورت خواهد گرفت تا فیلیپین به طور قاطعانه کنترل اوضاع را تا حد امکان حفظ کند”.
پکن می گوید گارد ساحلی این کشور در “توقف قانونی” دو کشتی فیلیپینی که به نقض حاکمیت چین متهم شده اند “حرفه ای و خویشتن دارانه” عمل کرده است.
فیلیپین تحت مدیریت “بونگبونگ مارکوس” رئیس جمهور خود که در ژوئن ۲۰۲۲ میلادی جانشین “رودریگو دوترته” شد روابط آن کشور با امریکا را تقویت کرده و همکاری ها با واشنگتن را به ویژه علیه ادعاهای ارضی چین افزایش داده است.
“آماندا هسیائو” تحلیلگر ارشد مسائل چین در گروه بین المللی بحران اشاره می کند که پکن به طور سنتی به دنبال ایجاد تمایز بین حمل و نقل فیلیپین از طریق تدارکات بشردوستانه و تجهیزات ساخت و ساز آن کشور در جزایر بوده است. بیانیه چین حاکی از آن است که حمل و نقل فیلیپین را مقصر اصلی رخ دادن حادثه می داند.
او در توئیتر نوشته است: “بعید است که این انگیزه اصلی باشد. استفاده از یک تاکتیک قوی تر (هر چند نه جدید) به احتمال زیاد بیش تر به نگرانی های پکن در مورد تمایل دولت مارکوس برای همکاری با ایالات متحده و سیاست‌های رو به جلوتر او در قبال دریای چین جنوبی مرتبط است تا به حمل و نقل و تامین تجهیزات”.
ادعای حاکمیت چین بر حدود ۹۰ درصد از دریای چین جنوبی توسط دادگاه لاهه در سال ۲۰۱۶ میلادی بدون مبنای حقوقی تشخیص داده شد. با این وجود، پکن کماکان ان حکم را نادیده گرفته و حضور خود را در منطقه به ویژه از طریق گارد ساحلی خود تقویت کرده است.
چین یک گارد ساحلی با ماموریت گسترش کنترل چین در دریای چین جنوبی ایجاد کرده است.
“بیل هیتون” نویسنده کتاب “دریای چین جنوبی: مبارزه برای قدرت در آسیا” به “گاردین” می گوید:”این اقدامات همگی براساس یک روایت تاریخی تحریف شده صورت می گیرد که ربط چندانی به شواهد عینی و تاریخی ندارند”.
او اشاره می کند همکاری رو به رشد فیلیپین با واشنگتن با هدف عقب راندن چین چرخه ای از اقدام و واکنش را ایجاد می کند که خطرناک تر خوهد بود.
مقام های وزارت خارجه چین بارها از فیلیپین خواسته اند که مناطق تحت اختلاف را ترک کنند در پاسخ اما یک مقام ارشد شورای امنیت ملی فیلیپین گفته که نیروهای فیلیپین هرگز پست خود را رها نخواهند کرد و “هر کاری که لازم باشد” برای تامین مجدد تدارکات انجام خواهند داد.
در همین حال که گارد ساحلی چین کشتی های فیلیپینی را در دریای چین جنوبی به چالش کشیده و این کار را از طریق انجام مانور مشترک با روسیه در سواحل آلاسکا انجام داده است. این مانور نگرانی هایی را در مورد همکاری رو به رشد بین پکن و مسکو ایجاد کرده که رهبران آن در سال ۲۰۲۱ میلادی شراکت “بی حد و حصر” را اعلام کردند اما واکنش تند امریکا مشابه واکنش به حادثه فیلیپین را به دنبال نداشت.
اطلاعات موجود حاکی از آن است که ۱۱ کشتی جنگی چین و روسیه در منطقه اقتصادی انحصاری ایالات متحده بوده اند جایی که کنوانسیون سازمان ملل در مورد حقوق دریاها ذکر کرده که فعالیت نظامی خارجی تا زمانی که به آب های سرزمینی نفوذ نکند قانونی است.
ایالات متحده چهار ناوشکن نیروی دریایی ایالات متحده را در آن منطقه مستقر کرد اما بیانیه های دولتی و نظامی نشان نمی دهند که حضور آنان یک تهدید باشد. با این وجود، مورکوفسکی و دن سالیوان سناتورهای آلاسکا اقدامات اخیر را “تهاجمی” توصیف کرده و خواستار افزایش بودجه نظامی برای منطقه خود شدند.
هرزینگر از مرکز مطالعات ایالات متحده مستقر در سیدنی می گوید:”واکنش از طریق تهدید یا تهاجمی خواندن اقدامات چین به طور خاص به نفع پکن خواهد بود زیرا آن کشور به فعالیت های قانونی امریکا نیز در هنگام اعتراضات اش برچسب مشابهی زده است”.
دولت ایالات متحده به طور مکرر مانورهای آزادی ناوربری را در مکان هایی مانند تنگه تایوان و دریای چین جنوبی انجام داده است.
هرزینگر می افزاید: “ایالات متحده مدت هاست که تنها قدرتی می باشد که قدرت رزمی قابل توجهی را دور از سواحل خود بدون ترس از انجام عملیات های مشابه در نزدیکی سرزمین اش به نمایش گذاشته است”.
Friday, 3 May , 2024