دسترسی ها

سیدمهدی نقوی در طی  گفت و گویی عنوان‌کرد: به ظرفیت ها و پتانسیل مناطق آزاد در ارتباط با کشورهای عضو اکو اشاره کرد. ولی در عین حال بر عدم موفقیت سازمان اکو در زمینه تجارت در عرصه جهانی تاکید نمود.

در ادامه مهمترین اظهارات سیدمهدی نقوی عضو موظف هیات مدیره و معاون توسعه مدیریت سازمان منطقه آزاد انزلی را میخوانید.

کشورهای عضو اکو علیرغم ظرفیت ها و پتانسیل هایی که دارند هنوز موفق نشده اند در زمینه توسعه تجارت و اقتصاد جایگاه خوبی را در عرصه جهانی به دست آورند، در حالی که با توجه به شرایط خاص منطقه و توانمندی هایی که کشورها در زمینه های مختلف دارند می توانند در قالب یک همگرایی و همکاری خود را نشان داده و موجب ارتقاء این سازمان شوند.

این وضعیت اگرچه مزیت ممتازی برای این کشورها ایجاد کرده اما نقطه ضغف اکو نیز به شمار میرود.

مقایسه اکو با سازمان های منطقه ای موفق در سایر قلمروهای جغرافیایی (اتحادیه اروپا)، شرق آسیا (آسه آن و در امریکای شمالی (نفتا)مشکلات این سازمان را به نحو ملموس تری اشکار می سازد.

مکمل نبودن نظام های اقتصادی ، تفاوت ساختارهای اقتصادی ، تباین نظام های سیاسی ، نخبگان غیرهم اندیش و رویکردهای مختلف در سیاست های خارجی از جمله متغیرهای موجود در سازمان اکو هست که رای به نبود روندهای هم گرایانه در این سازمان می دهند.

عوامل واگرایی موجود در اکو شامل موارد زیر کمی شود:

– نبود اطمینان لازم و نگرانی برخی از اعضا نسبت به نیات یکدیگر با توجه به تفاوت نظام ها و دیدگاه های سیاسی در این کشورها
– فقدان برنامه اقتصادی پایدار و نامکمل بودن اقتصاد کشورهای عضو
– ضعف بخش خصوصی در کشورهای عضو
– فقدان سرمایه برای توسعه در اکثر کشورهای عضو
– نبود نهادهای لازم به منظور حمایت از روابط تجاری منطقه ای و بین المللی
– ضعف قوانین وفقدان مقررات ناظر بر تجارت و سرمایه گذاری در برخی از کشورهای عضو
– تفاوت رژیم های سیاسی ، حقوقی و وجود تعارضات سیاسیس و عقیدتی بین اعضا
– صادرات موادخام و تک محصولی بودن اکثر کشورهای عضو

نقش محوری مناطق آزاد ایران در توسعه عملکرد سازمان اکو

کشورهای عضو اکو در همکاری و همگرایی با مناطق آزاد در ایران میتوانند در حوزه تجارت سرمایه گذاری و توریسم فرصت مناسبی برای تبادل ارتباطات به وجود بیاورند. مشروط بر اینکه خلا شبکه سازی میان مناطق آزاد و کشورهای عضو و نبود زنجیره تولید رفع گردد.

سیدمهدی نقوی در این گفت و گو به ظرفیت ها و پتانسیل مناطق آزاد در ارتباط با کشورهای عضو اکو اشاره کرد. ولی در عین حال بر عدم موفقیت سازمان اکو در زمینه تجارت در عرصه جهانی تاکید نمود.

موقعیت جغرافیایی کشورهای اکو ، موقعیت بسیار مناسبی را از جهت ارتباط با قدرتهای بزرگ اقتصادی (چین ، روسیه ،هند و اتحادیه اروپا )فراهم کرده است.همچنین این منطقه به دلیل دسترسی به اقیانوس هند ، خلیج فارس و دریای مدیترانه از موقعیت راهبردی ویژه ای برخوردار است.

تعارضات سیاسی و عقیدتی ، وابستگی به قدرتهای اقتصادی و نظامی خارج از منطقه ، ضعف بنیان های اقتصادی و اهداف سیاسی – اقتصادی ناهمگون ، اکو را به جمعی از کشورهای غیرمتجانس در یک تشکل اسمی تبدیل کرده که فاقد اختصاصات یک بلوک اقتصادی با هدف های مشترک است.

تجارت ۷ میلیارد دلاری با اکو در نیمه نخست ۱۴۰۰

– ۱۰ کشور ایران، پاکستان، ترکیه، افغانستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ازبکستان، قزاقستان، قرقیزستان و جمهوری آذربایجان کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی اکو هستند.

– بر اساس اعلام گمرک، در نیمه نخست امسال، حجم تجارت ایران با اعضای سازمان همکاری‌های اقتصادی اکو، ۱۵ میلیون و ۳۰۷ هزار تن کالا به ارزش هفت میلیارد و ۲۵۵ میلیون دلار بود که رشد ۶۷ درصدی در وزن و ۶۰ درصدی در ارزش کالای تبادل شده را نسبت به مدت مشابه نشان می‌دهد.

– از مجموع کالای تبادل شده، ۱۲ میلیون و ۸۷۸ هزار و ۸۳۹ تن کالا به ارزش چهار میلیارد و ۵۵۵ میلیون و ۱۲۳ هزار و ۴۷۲ دلار، سهم صادرات و ۲ میلیون و ۴۲۸ هزار و ۷۸ تن به ارزش ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون و ۱۰۶ هزار و ۹۲۹ دلار نیز سهم واردات از ۹ کشور عضو سازمان همکاری های اکو بود.

– ترکیه با هفت میلیون و ۲۱۴ هزار تن خرید کالا از ایران به ارزش ۲ میلیارد و ۳۰۸ میلیون دلار با رشد ۳۹۶ درصدی در وزن و ۲۴۷ درصدی در ارزش در رتبه نخست، افغانستان با خرید ۲ میلیون و ۵۱۶ هزار تن به ارزش ۹۹۹ میلیون دلار با کاهش ۲۵ درصدی در وزن و ۱۰ درصدی در ارزش در جایگاه دوم، پاکستان با خرید یک میلیون و ۳۶۱ هزار تن کالا به ارزش ۵۴۴ میلیون دلار با رشد ۴۱ درصدی در وزن و ۳۹ درصدی در ارزش در جایگاه سوم، ازبکستان با خرید ۴۱۱ هزار تن کالا به ارزش ۲۱۷ میلیون دلار با رشد ۴۳۸ درصدی در وزن و ۳۲۸ درصدی در ارزش در جایگاه چهارم و جمهوری آذربایجان با خرید ۳۸۹ هزار تن کالا به ارزش ۲۱۲ میلیون دلار با رشد ۲۲ درصدی در وزن و ۱۸ درصدی در ارزش در جایگاه پنجم صادرات ایران قرار گرفتند.

– همچنین ترکیه با ۲ میلیون و ۱۱۸ هزار تن کالا به ارزش ۲ میلیارد و ۴۳۵ میلیون دلار ۸۷ درصد وزن و ۹۰ درصد ارزش، پاکستان با ۱۱۰ میلیون دلار و رشد ۱۳ درصدی، ازبکستان با ۶۶.۵ میلیون دلار و رشد ۵۴ درصدی، قزاقستان با ۳۲ میلیون دلار و رشد ۴۹ درصدی، جمهوری آذربایجان با ۲۲.۷ میلیون دلار و رشد ۱۰۱ درصدی، ترکمنستان با ۲۱.۵ میلیون دلار و رشد ۲۸۹ درصدی، افغانستان با ۶.۴ میلیون دلار و رشد ۴۱۶ درصدی، تاجیکستان با ۴.۷ میلیون دلار و رشد ۱۶ درصدی و قرقیزستان با ۱.۴میلیون دلار و کاهش ۵۱ درصدی در اول تا پنجم واردات به ایران قرار دارند.

ایران و منطقه آزاد انزلی به دلیل برخورداری از مزایای ترانزیتی می توانند به عنوان موتور محرک سازمان اکو در نظر گرفته شود.

در خصوص نقش ایران در توسعه روابط با اکو میتوان اینگونه بیان کرد که این سازمان، به عنوان تنها ساختار همگرایی منطقه است که ایران، جزء موسسین اولیه آن بوده و نقش محوری در شکل گیری و تداوم آن داشته است. طبیعتا، سازمان همکاری های اقتصادی به دلیل وجود و حضور کشورهای عضو نظیر ایران، ترکیه، پاکستان و کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز که تقریبا پس از فروپاشی شوروی به آن پیوستند، قطع به یقین می تواند در پیشبرد سیاست همسایگی که جمهوری اسلامی توسط رئیس جمهور آقای رئیسی مطرح کرده، نقش مهمی ایفا نماید.

مناطق آزاد ایران در دو حوزه می تواند موثر عمل کنند که یکی از آنها موضوع ترانزیت است.

مناطق آزاد شمالی و جنوبی ما مکمل یکدیگر در عرصه بهره برداری حداکثری از منافع همکاری ما با اکو هستند و این همگرایی باید در قالب راهبردی جامع که یکدیگر را نقض نکرده به اجرا درآید.

– بر اساس آخرین اعلام گمرک، کل تجارت خارجی کشور تا پایان آبان ماه ۱۱۰ میلیون و ۳۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۶۳ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار بود که سهم صادرات ۸۳ میلیون و ۷۰۰ هزار تن به ارزش ۳۱ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار و سهم واردات ۲۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۳۲ میلیارد دلار بوده است.